Όταν χαθούν όλα τα φυσικά δόντια οι μύες γύρω από το στόμα ατροφούν, οι παρειές (τα μάγουλα) και τα χείλη βυθίζονται προς το εσωτερικό του στόματος, οι γωνίες του στόματος «κρεμούν» προς τα κάτω, το πηγούνι προβάλλει προς τα εμπρός και οι ρυτίδες γύρω από το στόμα βαθαίνουν, με αποτέλεσμα τη “γεροντική” εμφάνιση του προσώπου.
Οι ολικές οδοντοστοιχίες (μασέλες) είναι οι τεχνητές προσθετικές εργασίες που αντικαθιστούν όχι μόνο τα ελλείποντα δόντια αλλά και το τμήμα των μαλακών ιστών (ούλα) που έχει υποχωρήσει (ροζ ακρυλικό). Οι σωστά κατασκευασμένες οδοντοστοιχίες αποκαθιστούν την μάσηση και την φώνηση, επαναφέρουν την αρμονία στα εξωτερικά χαρακτηριστικά του προσώπου και χαρίζουν αυτοπεποίθηση στους ασθενείς.
Ανάλογα με το χρόνο και τον τρόπο κατασκευής οι ολικές οδοντοστοιχίες διακρίνονται σε:
- Συμβατικές, οι οποίες κατασκευάζονται μετά τις εξαγωγές όλων των δοντιών. Συνήθως χρειάζεται να περιμένουμε περίπου 2 μήνες την επούλωση των ούλων, προτού αρχίσουμε την κατασκευή τους.
- Άμεσες, οι οποίες κατασκευάζονται πριν από τις εξαγωγές όλων των δοντιών και τοποθετούνται αμέσως μετά τις εξαγωγές. Τα δόντια που συνήθως πρόκειται να εξαχθούν, είναι τελευταία δόντια με μεγάλη κινητικότητα, ή πολύ τερηδονισμένα δόντια που δεν μπορούν πλέον να διατηρηθούν . Το πλεονέκτημα είναι ότι ο ασθενής «έχει» συνέχεια δόντια, ενώ το μειονέκτημα είναι ότι οι οδοντοστοιχίες γίνονται πιο δύσκολα ανεκτές λόγω των τραυμάτων στα ούλα και σύντομα χρειάζονται επιδιόρθωση- αναγόμωση ( το λεγόμενο γέμισμα).
- Επένθετες, οι οποίες στηρίζονται όχι μόνο στα ούλα αλλά και σε ρίζες φυσικών δοντιών ή εμφυτεύματα μέσω ειδικών συνδέσμων. Με αυτόν τον τρόπο οι οδοντοστοιχίες στηρίζονται και συγκρατούνται καλύτερα χαρίζοντας μεγαλύτερη άνεση και αυτοπεποίθηση στον ασθενή. Βασική προϋπόθεση είναι να υπάρχουν στον φραγμό ¨γερές¨ ρίζες δοντιών σε στρατηγικές θέσεις ή το κατάλληλο οστούν για την τοποθέτηση εμφυτευμάτων. Τα διεθνή πρωτόκολλα για την στήριξη ολικής οδοντοστοιχίας προτείνουν 2 τουλάχιστον εμφυτεύματα στην κάτω γνάθο και 4 εμφυτεύματα στην επάνω.
- Οι προσωρινές, οι οποίες κατασκευάζονται για να εξυπηρετήσουν για ένα σύντομο χρονικό διάστημα τους ασθενής, σε περιπτώσεις που πρέπει να περιμένουμε: α) την επούλωση των μαλακών ιστών πριν την τοποθέτηση ακίνητης προσθετικής αποκατάστασης β) την οστεοενσωμάτωση των εμφυτευμάτων πριν τη «φόρτωσή» τους με την προσθετική εργασία.