Όπως έχει προαναφερθεί η περιοδοντική νόσος, τραύματα , εξαγωγές δοντιών ή ανατομικές δυσμορφίες οδηγούν σε ελλείμματα ιστών με λειτουργικές και αισθητικές επιπλοκές. Η κατευθυνόμενη ιστική αναγέννηση είναι η τεχνική που αποσκοπεί στην αναγέννηση των χαμένων περιοδοντικών ιστών (ούλων και οστού) με ελεγχόμενο τρόπο. Αποτελεί χειρουργική πρακτική που συνδυάζει τη χρήση οστικών μοσχευμάτων με την τοποθέτηση αφοριστικών μεμβρανών.
Τα οστικά μοσχεύματα συμπληρώνουν το κενό του οστικού ελλείμματος και δρουν ως «σκαλωσιά» για τη δημιουργία νέου οστού. Υπάρχουν πολλά είδη οστικών μοσχευμάτων:
- Αυτογενές μόσχευμα (αυτομόσχευμα): το οποίο συλλέγεται ενδοστοματικά (παρακείμενο χειρουργικό πεδίο, γενειακή σύμφυση, κλάδος κάτω γνάθου). Είναι το πιο «ικανό» μόσχευμα για να οδηγήσει σε οστική ανάπλαση, διαθέτει την απαραίτητη αρχιτεκτονική δομή και τα οστεογεννητικά κύτταρα. Το μειονέκτημα είναι ότι υπάρχει μεγάλη νοσηρότητα της δότριας περιοχής.
- Αλλογενές μόσχευμα (αλλομόσχευμα): είναι ανθρώπινης προέλευσης, έχει υποστεί ειδική επεξεργασία (όπως αφαλάτωση-ψύξη-ξήρανση), είναι απολύτως ασφαλές και το προμηθευόμαστε από ειδικές τράπεζες. Είναι ότι πιο «κοντινό» σε δυναμική με το αυτομόσχευμα .
- Ξενομοσχεύμα: είναι βόειας προέλευσης, αποτελεί ένα σκελετό ανόργανων στοιχείων , καθώς όλα τα οργανικά (πρωτεΐνες) έχουν απομακρυνθεί με ειδική επεξεργασία. Έτσι δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος μετάδοσης ασθενειών (όπως νόσος των «τρελών αγελάδων»). Είναι η κλασσική «σκαλωσιά» πάνω στην οποία ο οργανισμός εναποθέτει το δικό του οστούν.
- Συνθετικά — Αλλοπλαστικά Μοσχεύματα: όπως ανθρακούχο ασβέστιο, Βιοκεραμικά (απορροφήσιμα και μη), Βιοΰαλοι. Δημιουργούνται τεχνικά, είναι πιο οικονομικά, αλλά στερούνται «δυναμικής».
Η χρήση των μεμβρανών (απορροφήσιμων και μη) γίνεται με την τοποθέτησή τους πάνω από τα οστικά μοσχεύματα και κάτω από τα ούλα , με στόχο να δημιουργήσουν ένα «κλειστό», προστατευμένο περιβάλλον. Έτσι μόνο συγκεκριμένα αρχέγονα κύτταρα (βλαστοκύτταρα) μεταναστεύουν στην περιοχή της περιοδοντικής βλάβης και κατευθύνουν την επουλωτική διαδικασία προς τη δημιουργία οστούν και περιοδοντικού συνδέσμου.
Σύγχρονες έρευνες στον τομέα των βλαστοκυττάρων οδήγησαν στην χρήση της πρωτεΐνης αμελογενίνης (με μορφή gel) ως μία τεχνική κατευθυνόμενης ιστικής αναγέννησης. Η αμελογενίνη είναι πρωτεΐνη που βρίσκεται σε αφθονία κατά τον σχηματισμό των δοντιών, συμμετέχοντας στη δημιουργία της αδαμαντίνης (σμάλτο δοντιού) και οστείνης (καλύπτει τη ρίζα του δοντιού και την συνδέει με το φατνιακό οστούν μέσω κολλαγόνων ινών) . Όταν χρησιμοποιείται ως αναγεννητικό υλικό, «ξεγελάει» τον οργανισμό και τον φέρνει πίσω στην περίοδο που σχηματίζονταν τα δόντια μας. Έτσι, τα κύτταρα στην περιοχή της βλάβης συμπεριφέρονται ως τα πρώτα κύτταρα που δημιουργούν τους τέλειους, άθικτους ιστούς. Η ασφάλεια της αμελογενίνης έχει τεκμηριωθεί με πολλαπλές ανοσολογικές και κλινικές έρευνες.
Η επιλογή της θεραπευτικής τεχνικής εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως τοπικούς:
- σχήμα οστικού ελλείμματος (βαθύ, ευρύ, στενό)
- μέγεθος και όγκο των ούλων (εάν θα μπορέσουν να καλύψουν πλήρως τα αναγεννητικά υλικά )
- ύπαρξη φλεγμονής
και γενικούς:
- γενική υγεία του ασθενούς
- κάπνισμα
- στοματική υγιεινή
- οικονομική δυνατότητα του ασθενούς
Ο κλινικός γιατρός είναι υποχρεωμένος να ενημερώσει πλήρως τον ασθενή για τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της κάθε αναγεννητικής τεχνικής και μαζί να επιλέξουν την καταλληλότερη θεραπεία.